Yeni E-Ticaret Kanunun Şirketlere Getirdiği Yükümlülükler 5 Kasım 2014
Yeni E-Ticaret Kanunun Şirketlere Getirdiği Yükümlülükler (Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 5 Kasım 2014 Tarihinde Resmi Gazete ’de Yayınlan)
Son yıllarda giderek dev bir sektör haline gelen E-ticaret ile ilgili yeni düzenlemelerin ardından şirketlere birtakım yükümlülükler getirildi. Sektörde yer alan firmaların müşterilerine karşı sorumlulukları ve müşterilerin haklarını düzenleyen yasa 5 Kasım 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yeni E-ticaret Kanununun şirketlere getirdiği yükümlülükler ana hatları ile şu şekildedir.
• Öncelikle bu yasanın asıl amacı elektronik ticaret ile ilgili esas ve usulleri düzenleyerek, bu alanda yer alan kişilerin karşılıklı hakları, sorumlulukları ve sözleşmeleri ilgili tüm yasal düzenlemelerin yapılmasıdır.
• E-ticaret siteleri müşterilerine veya herhangi birine e-posta göndermek için onay almak zorundadır. Kullanıcının ondayı olmaksızın satıcılar e-posta gönderemezler. Fakat alıcı iletişim bilgilerini bu amaçla vermiş ise tekrar onay alınmasına gerek yoktur. Ayrıca esnaflar ve tüccarlara ileti göndermek için onay alınması şartı bulunmamaktadır. Onay alınmadan gönderilen iletilerde ceza olarak 1000-5000 TL arası yaptırım uygulanır. Eğer onay olmaksızın tek seferde birden fazla kişiye ileti gönderilmiş ise bu durumda cezai yaptırımlar 10 katına kadar çıkarılabilir.
• Alıcılara gönderilecek olan iletilerde satıcının kimliğini, şirketini, iletişim bilgilerini açıkça belirtmesi gerekir. Ayrıca alıcıya gönderilen içerikte cinsellik, siyasi propaganda ve pazarlamaya yönelik içerikler yasaklanmıştır.
• Alıcılara gönderilen iletiler indirim, kampanya, promosyon, yarışma, çekiliş gibi niteliklere sahip ise iletinin içeriği net olarak belirtilmelidir. Bu şekillerde gönderilen iletilerde eğer, yarışma, çekiliş vb şartlar var ise net olarak belirtilmeli ve alıcıyı yanıltacak şekilde olmamalıdır.
• Alıcılar daha önceden onay verdikleri, fakat artık almak istemedikleri ticari postaları ücretsiz bir şekilde iptal edebilecek. Satıcıya herhangi bir gerekçe bildirmeksizin iptal edilebilir ve satıcı bunu en geç 3 gün içerisinde yerine getirmek zorundadır. Ayrıca satıcı gönderdiği her iletide alıcının iptal edebileceğine dair gerekli bilgileri ve yönlendirmeleri belirtmek zorundadır.
• Satıcılar, ödeme gerçekleşmeden önce alıcıya ödenecek toplam bedeli, sözleşme şartlarını açıkça beyan etmek zorundadır. Sipariş tamamlanmadan evvel alıcı, siparişi ile ilgili bilgileri değiştirebilmelidir. Ayrıca satış sonrasında satıcılar sipariş aldıklarını belirterek satışı onaylamalıdır.
• Satıcılar, teknik konulara dair bilgileri, sözleşme ile ilgili tüm detayları, gerekli yerlerin nasıl değiştirilerek düzenlenebileceğini, gizlilik kurallarını ve uyuşmazlıklar halinde izlenecek yolları alıcılara sağlamak zorundadır. Ayrıca alıcılar bu bilgi ve belgelere erişerek kendileri de saklayabilmelidir.
• Aracı hizmet sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, yapmış oldukları ticari satışlar esnasında mal veya hizmetin yasal uygunluğunu kontrol etmekle yükümlü değildir. Bu konu tamamen alıcı ile satıcının sorumluluğundadır.
• Aracılar, iş esnasında alıcıların kişisel bilgilerine erişmeleri durumunda bunları saklamak ve paylaşmamakla yükümlüdür. Eğer bilgilerin 3. Kişilerle paylaşılması gerekiyorsa bunun alıcılara bildirilerek onaylarının alınması gerekir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Yeni E-ticaret Kanununun şirketlere getirdiği yükümlülükler kapsamında gerekli kontrol ve denetimleri yapmakla hükümlüdür. İstenildiği takdirde gerekli bilgi ve belgeleri isteyerek inceleyebilir. Talep edilmesi durumunda satıcılar, her türlü belgelere kolaylıkla erişebilmelerini sağlamak zorundadır. Yukarıda bahsedilen yasal kurallara uyulmaması halinde bakanlık tarafından 1000 ila 15000 TL arasında idari para cezası kesilir. Eğer bu ihlaller kişilerin onayı alınmadan tek seferde birden fazla kişiyi kapsayacak şekilde yapılmış ise cezalar 10 katına kadar arttırılabilmektedir.
Yeni E-ticaret Kanununun şirketlere getirdiği yükümlülükler kapsamında yapılan düzenlemelerde daha çok elektronik postalar ile ilgilenilmiştir. Alıcıları rahatsız eden e-postaların önüne geçilmesi hedeflenmiştir. Çünkü çok sayıda yanıltıcı içerikli sahte e-postaların sayısı inanılmaz derecede artarak artık bıkkınlık vermişti. Ayrıca satış öncesinde esnasında ve sonrasında alıcıların haklarını koruma altına alarak kandırılmalarının önüne geçilmek amaçlanmıştır. Son zamanlarda artan bu tür olumsuz olaylar neticesinde kaçınılmaz bir hale gelen yeni düzenleme ile birlikte yaptırımların da olması, tüketiciler açısından sevindirici bir gelişme olarak görülmektedir.
Allah’a Emanet Olun. Murat Değirmenci